Lazer güdümlü füze, hedefini bir lazer işaretleyicinin “boyadığı” ışık yansımasına kilitlenerek izleyen ve uçuşu sırasında rotasını düzeltebilen akıllı mühimmat sınıfıdır. Temel fikir basittir: Bir hedef, uçaktan, İHA’dan ya da yer birliklerinden lazerle işaretlenir; hedef yüzeyinden yansıyan enerji, füzenin burun kısmındaki lazer arayıcı (seeker) tarafından algılanır ve füze yarı-aktif lazer güdümü (SAL) mantığıyla kendini sürekli düzeltip hedefe yönelir. Bu sayede daha dar sapma payı (CEP) ve daha az ikincil hasar hedeflenir.

Güdüm süreci iki temel role dayanır: “İşaretleyen” ve “vuran”. İşaretleme, saldırı platformunun kendisi tarafından ya da ayrı bir ileri gözetleyici/İHA tarafından yapılabilir. Bu esneklik, hareketsiz hedeflerde yüksek isabet, hareketli hedeflerde ise uygun taktiklerle etkili takip olanağı verir. Lazer güdümünün yaygın türü SALH (Semi-Active Laser Homing) iken bazı sistemlerde ışın üzerinde sürüş (beam-riding) yaklaşımı da görülür.

Avantajlar:

• Yüksek hassasiyet: Lazer yansımasına kilitlenme, klasik “dumb” mühimmata kıyasla çok daha düşük CEP sağlar.

• Görece düşük maliyetli yükseltme: Pek çok platform, mevcut roket/füzelerine lazer güdüm kiti entegre ederek kabiliyet kazanır.

• At-unuttu’ya yakın taktik kolaylık: “Lock-on before/after launch” modları taktik esneklik sunar.

Sınırlamalar:

• Görüş hattı şartı: Lazer ışını ile hedef arasında düz çizgisel görüş gerekir; sis, duman, yağış ve toz performansı düşürür.

• Karşı tedbirler: Duman perdesi, lazer ikaz/aldatma sistemleri güdümü zorlaştırabilir.

• Sürekli işaretleme ihtiyacı: İşaret kesilirse arayıcı hedefi kaybedebilir.

Nerede ve nasıl kullanılır?

Kara hedeflerine karşı hava-yer görevlerinde, zırhlı araçlar, köprüler, mevziler gibi noktasal hedeflerin vurulmasında öne çıkar. Hava platformlarına ek olarak kara konuşlu/deniz platformları da lazer işaretleme yapabilir. Günümüzde 70 mm roketlere takılan lazer kitleri gibi çözümler, helikopter ve hafif uçaklara ekonomik hassas vuruş kabiliyeti kazandırır.

Tarihsel bağlam ve kısa alıntı:

1970’lerden itibaren lazer güdümlü mühimmat yaygınlaştı; kamuoyunda “akıllı bomba” olarak anıldı. RAND’ın erken dönem bir çalışmasında şu ifade geçer: “Laser-guided bombs began to be called ‘smart bombs’.” Bu adlandırma, hassas güdüm fikrinin askeri doktrindeki önemini özetler.

Diğer güdüm türleriyle farkı:

Lazer güdüm, GPS/INS ya da radar güdümü gibi yöntemlerden farklı olarak hedefin kendisinden yansıyan ışığı “takip eder”. GPS/INS hava koşullarından bağımsız rota güderken, lazer hedef ayırımında üstündür; radar güdüm ise uzun menzilde avantaj sağlar. Operasyonlarda çoğu zaman hibrit çözümler tercih edilerek hava koşulu ve tehdit ortamına göre en uygun güdüm seçilir.

Özetle: Lazer güdümlü füzeler, doğru hedefe, doğru anda, minimum yan hasarla vurmak için geliştirilmiş, görüş hattı ve temiz atmosfer koşullarında son derece etkili hassas vuruş araçlarıdır.