Pulse-jet motoru, yanmanın sürekli değil aralıklı (pulslu) gerçekleştiği, çok az hatta hiç hareketli parça içermeyen bir jet motoru türüdür. Yakıt-hava karışımı bir tüp içinde ateşlenir; ani basınç artışı sıcak gazları egzozdan hızla dışarı iter ve itki oluşur. Gazların dışarı akış ivmesi, içerde kısa süreli vakum yaratarak taze hava-yakıt karışımını içeri çeker; ateşleme yeniden olur ve döngü saniyede onlarca kez tekrarlanır. Bu akustik-rezonans temelli çalışma nedeniyle pulse-jet’ler, kalkış öncesi ileri hıza ihtiyaç duymadan (statik) çalışabilir; bu da onları basit denemeler ve düşük maliyetli tahrik çözümleri için cazip kılar.

Tarihî not: II. Dünya Savaşı’nda Almanya’nın V-1 seyir bombasında kullanılan Argus As 014 valfli pulse-jet, basit sac gövdeli yapısı ve düşük üretim maliyetiyle ünlüydü. V-1’in karakteristik sesi nedeniyle Anglo-Sakson basında “buzz bomb” (vızıldayan bomba) olarak anılması tarihe geçti. “Buzz bomb” tabiri, motorun yaklaşık 50 Hz’lik puls sesiyle ilişkilendirilir.

Valfli ve valfsiz türler:

Valfli (reed/şalterli) tasarımda, girişte tek yönlü kapakçıklar bulunur. Ateşleme anında bu valfler kapanır, gaz sadece egzozdan çıkar ve itki üretilir. Basitlik ve yüksek itki-ağırlık oranı avantaj; valf ömrü ve bakım dezavantajdır.

Valfsiz (resonant tube) tasarımlarda akustik geometri, akımı doğal olarak yönlendirir. Daha az parça ama ince ayarlı boru boyu/çapı gerektirir.

Artılar/eksiler kısaca:

+ (artılar) Çok basit yapı, düşük maliyet, yüksek itki-ağırlık.

– (eksiler) Düşük özgül itki (verim), aşırı gürültü, yüksek yakıt tüketimi. Endüstride kurutma/ısıl uygulamalarında ve hobi-model ölçeğinde hâlâ ilgi görür.

Pulse-jet ≠ Pulse-detonasyon (PDE): İkisi de “puls” üretir; ama pulse-jet’te yanma deflagrasyon (alev yayılımı) iken PDE’de detonasyon (şokla yanma) amaçlanır. PDE teorik olarak daha yüksek özgül itki/verim potansiyeline sahiptir; bu nedenle modern araştırmalarda PDE ön plana çıkar.

Kısa teknik özet: Pulse-jet’ler Lenoir çevrimine yakın davranır; dış sıkıştırma kademesi (kompresör/türbin) olmadığından ön-yanma basınç oranı düşüktür (≈1.2:1 civarı). Bu da ekonomiyi sınırlar ama yapımı ve çalıştırması kolay kılar.

Nerede karşımıza çıkar?

Tarih: V-1 (Fi-103) seyir bombası ve kopyaları (ör. Ford PJ31).

Günümüz: Endüstriyel kurutma/sıcak hava sistemleri, hobi uçakları, deneysel ısı-enerji uygulamaları.

Not: Bu işaret "≠" "eşit değildir" anlamında kullanılmaktadır.